του Αυγερινού Χατζηχρυσού

«Εάν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες, θα εξετάσουμε σοβαρά να αγοράσουμε F-35, γιατί είναι τα πιο έτοιμα και σύγχρονα της αγοράς» είπε πριν μερικές μέρες στο καθιερωμένο εορταστικό γεύμα με τους δημοσιογράφους ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βάζοντας επισήμως στο τραπέζι το θέμα της αγοράς των μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35.

Είχε προηγηθεί συνέντευξη του σε εφημερίδα την τελευταία Κυριακή του 2019, όπου για την ατζέντα της επικείμενης συνάντησης του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ αποκάλυψε ότι «θα ξεκινήσουμε επίσης τη συζήτηση ώστε να αποκτήσουμε, σε βάθος χρόνου και όταν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες, αεροσκάφη F-35».

Με την έναρξη το νέου έτους, στις 2 Ιανουαρίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Παναγιωτόπουλος, καλεσμένος σε τηλεοπτική εκπομπή σημείωσε για το ενδεχόμενο αγοράς του αεροσκάφους «Θεωρώ ότι και η αμερικανική πλευρά θα το βάλει στο τραπέζι, αλλά και η ελληνική πλευρά, με δεδομένο ότι πρόσφατα η Τουρκία εκδιώχθηκε από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 λόγω του ότι ο Ερντογάν πήγε και αγόρασε τους ρώσικους πυραύλους. Εκεί υπάρχει ένα ανοιχτό παράθυρο ευκαιρίας και εκεί πιθανώς θα πρέπει να σκεφτούμε κι εμείς να προτείνουμε να μπούμε εμείς.»

Πέραν όμως των δηλώσεων, που φαίνονται να είναι περισσότερο για εσωτερική κατανάλωση, η πραγματικότητα δεν είναι τόσο απλή. Και σίγουρα το πρόβλημα δεν είναι στην Αμερικανική πλευρά που θέλει να πουλήσει το προϊον, ούτε ακόμη στις απαιτήσεις που θα έχει η Ελληνική πλευρά καθώς είναι γνωστό, ότι οι ΗΠΑ πάντα ήταν πρόθυμες να μοιράσουν υποκατασκευαστικό έργο και στην Ελλάδα.

Αντίθετα για παράδειγμα από την Γαλλία που για τις Balh@ra τα θέλει όλα αποκλειστικά στα Γαλλικά ναυπηγεία και εργοστάσια. Ήδη από τον Ιανουάριο του 2015 και πολύ πριν την εμπλοκή με της Τουρκικής παραγγελίας, η εταιρία είχε μεταφέρει προς τους Έλληνες δημοσιογράφους μέσω του αντιπροέδρου και γενικού διευθυντή της στην νοτιοανατολική Ευρώπη ότι « η Lockheed Martin είναι έτοιμη να βάλει την Ελλάδα στο πρόγραμμα του κοινού αεροσκάφους προσβολής, εάν το θελήσει η Ελλάδα, καθώς η option συμμετοχής της εξακολουθεί να ισχύει» και τότε είχε αναφερθεί για σημαντικό κατασκευαστικό έργο προς την Ελληνική αμυντική βιομηχανία στο πλαίσιο μιας Ελληνικής παραγγελίας. Αρα και τότε δεν ήταν το πρόβλημα οι υψηλές Ελληνικές απαιτήσεις, αλλά η οικονομική δυσπραγία στο ακριβότερο οπλικό σύστημα στην Ιστορία.

Θυμίζουμε ότι για πρώτη φορά το αεροσκάφος είχε παρουσιαστεί στην Ελλάδα την περίοδο 2002, στα αρχικά στάδια παραγωγής, αλλά όπως είναι γνωστό, ούτε τότε προχώρησε η αγορά νέου μαχητικού, με αποτέλεσμα σήμερα να αναβαθμίζουμε τον στόλο των F-16 σε Viper χωρίς να υπάρχει κονδύλι για αντικαταστάτη στον ορίζοντα. Η Πολεμική Αεροπορία είναι σίγουρο ότι αναζητά νέο αεροσκάφος και είχε και την ευκαιρία να «δοκιμάσει» το αεροσκάφος σε πραγματικές συνθήκες κατά την Διασυμμαχική Άσκηση ΗΝΙΟΧΟΣ 2019 όπου συμμετείχαν ενεργά ιταλικά F-35A. Ο τότε ΥΕΘΑ Ναύαρχος ε.α Ευάγγελος Αποστολάκης, πιο φειδωλός είχε δηλώσει «Θα δούμε, θα το εξετάσουμε, θα εξετάσουμε όλες τις συνιστώσες και θα δούμε τι θα γίνει (για την αγορά νέου μαχητικού)» και μετά το πέρας της άσκησης ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρυ Πάιατ είχε στηρίξει τις Ελληνικές προθέσεις λέγοντας ότι «Το πρόγραμμα αναβάθμισης των αεροσκαφών F16 που έχουμε ήδη ξεκινήσει είναι μέρος της βοήθειας προς την Ελλάδα για να κάνει τη μετάβαση από μαχητικά 4ης γενιάς, από το F16, σε μια πλατφόρμα 5ης γενιάς, όπως το F35». ενώ το 2017 είχε προηγηθεί από την κυβέρνηση Request for Information (ROI) για το F-35, αλλά από το ROI, τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ένα χαλαρό σουαρέ με δημοσιογράφους, μέχρι να δούμε stealth με Ελληνικά εθνόσημα να απογειώνονται από την Αγχίαλο κι άλλα αεροδρόμια, είναι πολύ δρόμος.

Στις αρχές Φεβρουαρίου 2019 με επιστολή στην αμερικανική πλευρά στείλαμε Letter of Request (LoR), θα πρέπει να ακολουθήσει το αίτημα περί παροχής στοιχείων Τιμής και Διαθεσιμότητας  (Price & Availability), αλλά το πιο δύσκολο στάδιο θα είναι η αξιολόγηση των υποδομών, των πολύ αυστηρότερων από τα προηγούμενα χρόνια, της αεροπορίας κάθε υποψήφιας χώρας αλλά και όλων των ενόπλων της δυνάμεων ώστε να είναι συμβατά με την τεχνολογία αλλά και να μην υπάρχει κίνδυνος διαρροών, όπως στην περίπτωση παγώματος της Τουρκίας, καθώς με την αγορά των S-400 θα δύναται η ρωσική πλευρά να εντοπίσει τις αδυναμίες του αεροσκάφους.

Προς το παρόν η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι προσηλωμένη στο πρόγραμμα των F-16V που είναι και το μοναδικό για το οποίο υπάρχει προς το παρόν μετά και την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2020 με δυνατότητα χρηματοδότησης. Τα F-35 άλλωστε δεν είναι ανταγωνιστικά του F-16V, αλλά θα χρειαστούν να αντικαταστήσουν τα ικανότατα, αλλά καταπονημένα F-4E AUP στους επιθετικούς ρόλους. Άλλωστε ο ρόλος του Lightning δεν είναι αυτός της Αεροπορικής υπεροχής, που υπερκαλύπτουν τα F-16V και τα Mirage 2000-5 της ΠΑ, αλλά του «πρώτου χτυπήματος», της επιβίωσης σε επικίνδυνο περιβάλλον «ολοκληρωμένης αεράμυνας» (intergrated air defence – IAD) και βομβαρδισμού. Αλλά επεναρχόμενοι στον πρώτο προϋπολογισμό της κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη, τα κονδύλια όχι μόνον δεν αρκούν για F-35, αλλά υπάρχουν και σκέψεις για πώληση των παλαιοτέρων F-16C/D block 30, όπως επιβεβαίωσε κι ο ΥΕΘΑ μετά από επίκαιρη ερώτηση στην βουλή. Κι επίσης να μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν τεράστιες πιο επείγουσες – και πολύ φθηνότερες – ελλείψεις να καλυφθούν, και το να βγαίνει επικοινωνιακά ως προτεραιότητα η αγορά νέου μαχητικού σίγουρα θα φέρνει τους επιτελείς των άλλων σωμάτων σε αμηχανία. Εν συντομία να αναφέρουμε ότι οι 4 φρεγάτες ΜΕΚΟ200ΗΝ δεν έχουν εκσυγχρονιστεί από τότε που έπεσαν στο νερό από το ναυπηγείο, εκτός από μπαλώματα, οι 6 Kortenaer (Upgraded) τύπου S είχαν λάβει «μισό» εκσυγχρονισμό και οι 3 μη εκσυγχρονισμένες Kortenaer είναι θαύμα που πλέουν χάρη στην αυτοθυσία των Ελλήνων μηχανικών του ΠΝ.

Ακόμη όμως κι αν ξεπεραστούν τα οικονομικά εμπόδια, το F-35 είναι ακόμη εν εξελίξει πρόγραμμα κι υπό δοκιμή και τεχνικά αλλά και σε επίπεδο αποστολών, ώστε να βρεθούν οι βέλτιστοι τρόποι χρήσης του. Ετσι ακόμη κι αν ξεπεράσουμε το υψηλό fly-away cost, χρειαζόμαστε νέες υποδομές, εκπαίδευση χειριστών, μηχανικών, συντήρησης αλλά και κόστη για να μπει σε υπηρεσία. Μερικά, όχι σημαντικά, αλλά χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι, το προβλήματα με το αλεξιπροχώριο από Kevlar που φέρουν τα νορβηγικά F-35Α και είναι απαραίτητα ώστε να επιβραδύνουν κατά την προσγείωσή τους στους βραχείς διαδρόμους διασποράς στα νησιά του Αιγαίου, η επιχειρησιακή κατάσταση των μαχητικών F-35B/C των ΗΠΑ, παραμένει χαμηλή με μόνο το 15% των F-35B και το 2% των F-35C να είναι μέχρι στιγμής ικανά να ανταπεξέλθουν σε πραγματικές επιχειρήσεις κι άλλα που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την χρήση του οπλικού συστήματος μέχρι να ωριμάσει επιχειρησιακά.

Τέλος αν και η τιμή δεν είναι σταθερή για κάθε πελάτη, αυτή τη στιγμή, το F-35A κοστίζει περί τα $90 εκατομμύρια, το “B” περί τα $115 εκατομμύρια, ενώ το “C” περίπου $107 εκατομμύρια με τις ΗΠΑ να χρεώνουν κόστος ανάκτησης της δαπάνης έρευνας και το οποίο παραμένει ακόμη σε υψηλό επίπεδο. Για να έχουμε μια εικόνα, ενημερώνουμε ότι προσφάτως Ολλανδή υπουργός Άμυνας Ank Bijleveld δήλωσε ότι έχει σκοπό να κινηθεί για επιπλέον αεροσκάφη με κόστος στα €600-700 εκατ., ένα ποσό που αντιστοιχεί σε οκτώ ή εννέα F-35, ενώ η ώρα πτήσης είναι κοντά στα 40.000 ευρώ χαρακτηριστικό του τσουχτερού κόστους του,

Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο είναι μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων 5ης Γενιάς που συνδυάζει την προηγμένη τεχνολογία με την ταχύτητα και την ευελιξία του αεροσκάφους, πλήρως συγχωνευμένες πληροφορίες αισθητήρων, λειτουργίες δικτύου και προηγμένη υποστήριξη. Τρεις παραλλαγές του F-35 θα αντικαταστήσουν τα Α-10 και F-16 για την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, το F / A-18 για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, τον F-A-18 και τον AV-8B Harrier για το US Marine Corps , και μια ποικιλία άλλων μαχητικών για τουλάχιστον δέκα άλλες χώρες. Το Lightning II είναι μονοθέσιο αεροσκάφος, μονοκινητήριο σχεδιασμένο για πολλές αποστολές με προηγμένους, ενσωματωμένους αισθητήρες ενσωματωμένους. Οι αποστολές που εκτελούνται παραδοσιακά από εξειδικευμένα, όπως συλλογή πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης, καθώς και ηλεκτρονικές επιθετικές αποστολές, μπορούν τώρα να εκτελεστούν από μια μοίρα F-35s, προσφέροντας νέες δυνατότητες σε πολλές συμμαχικές δυνάμεις.

Μπορεί να πάει εκεί όπου τα άλλα αεροσκάφη δεν μπορούν: Η διατήρηση της υπεροχής του αέρα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της παγκόσμιας ασφάλειας και σταθερότητας. Το F-35 έχει σχεδιαστεί για να νικήσει τα πιο προηγμένα συστήματα απειλής σήμερα τόσο στον αέρα όσο και στο έδαφος, καθώς και εκείνα που αναμένεται να προκύψουν στις επόμενες δεκαετίες. Η συνεχής εξέλιξη των σχεδίων μαχητικών αεροσκαφών σε όλο τον κόσμο ενισχύει τη σημασία των προηγμένων δυνατοτήτων και τεχνολογιών του F-35.

Η παραγωγή του F-35A τον Φεβρουάριο του 2006 και ονομάστηκε » Lightning II «. Τον Δεκέμβριο του 2006, ο F-35 ολοκλήρωσε την πρώτη του πτήση και η πρώτη παραγωγή F-35 πραγματοποίησε την πρώτη της πτήση το Φεβρουάριο του 2011 με τις παραδόσεις του αεροσκάφους να ξεκινούν την ίδια χρονιά.

Γενικά Χαρακτηριστικά

• Πλήρωμα: μονοθέσιο1
• Μήκος: 15.39 m
• Εκτέπασμα πτερύγων: 11 m
• Υψος: 4.331 m
• Πτέρυγα: 43 m²
• Καθαρό βάρος: 13,154 kg
• Βαρος απογείωσης μέγιστο: 31,751 kg
• Εσωτερικά καύσιμα: 8,391 kg
• Κινητήρα : 1 × Pratt & Whitney F135 afterburning turbofan, 28,000 lbf (120 kN) ξηράς ώσης, 43,000 lbf (190 kN) μετάκαυση

Επιδόσεις

• Ταχύτητα: 1,042 kn (1,199 mph, 1,930 km/h) (Mach 1.61)
• Εμβέλεια: 1,500 nmi (1,700 mi, 2,800 km)
• Οροφή: 50,000 ft (15,000 m)

• Οριο G: +9g
• Πτερυγικός φόρτος: 107.5 lb/sq ft (525 kg/m²) at Gross weight